Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, ngành luật được chia thành nhiều nhóm ngành phong phú và đa dạng. Việc hiểu rõ về các ngành luật này không chỉ là cần thiết để bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của công dân mà còn là yếu tố quan trọng trong việc duy trì sự công bằng và phát triển bền vững của đất nước. Vậy, các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam gồm những gì? Đọc bài viết ngay!
Hệ thống pháp luật Việt Nam là gì?
Hệ thống pháp luật Việt Nam là tổng hợp các quy phạm, nguyên tắc, định hướng và mục đích của pháp luật,…. Nó được phân chia thành các ngành luật và chế định pháp luật, thể hiện qua các văn bản do cơ quan Nhà nước Việt Nam có thẩm quyền ban hành. Qua những hình thức và thủ tục cụ thể, hệ thống các ngành Luật của nước ta hiện nay quy định và điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trên lãnh thổ Việt Nam.
Có nhiều quan điểm đối với việc gọi tên hệ thống pháp luật, một số người cho rằng nó bao gồm cả công pháp và tư pháp, trong khi quan điểm khác lại nhấn mạnh sự phân biệt giữa hệ thống pháp luật và hệ thống luật thực định.
Một quan điểm khác lại đưa ra góc nhìn rằng chỉ có một khái niệm hệ thống pháp luật, không thể phân biệt rõ nét giữa hệ thống pháp luật và hệ thống pháp luật thực định. Theo quan điểm này, hệ thống pháp luật bao gồm rộng lớn, không chỉ giới hạn ở quy phạm pháp luật hiện hành, mà còn bao gồm những nguồn khác của pháp luật tồn tại trên thực tế, dựa trên cơ sở đó tìm hiện thực của pháp luật và đảm bảo hiệu lực của nó.
12 ngành luật cơ bản trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay
Theo tìm hiểu, các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam được chia thành 2 nhóm chính: 11 lĩnh vực pháp lý và 2 ngành luật thuộc nhóm ngành luật quốc tế.
Luật Hiến pháp
Khi nhắc đến ngành luật nào quan trọng nhất, người ta thường nghĩ ngay đến luật Hiến Pháp. Luật Hiến pháp đóng vai trò quan trọng nhất trong hệ thống pháp luật, bao gồm tổng thể các quy định pháp luật điều chỉnh các quan hệ cơ bản về tổ chức quyền lực Nhà nước. Nó không chỉ quy định về chế độ chính trị mà còn liên quan đến các lĩnh vực kinh tế, văn hóa – xã hội, chế độ bầu cử, cũng như quyền và nghĩa vụ của công dân.
Với tầm quan trọng vô cùng lớn, Luật Hiến pháp không chỉ là nền tảng mà còn là cơ sở hữu ích để xây dựng và hoàn thiện các ngành luật khác, góp phần tạo ra hệ thống pháp luật toàn diện và phản ánh chính trị, xã hội của quốc gia.
Luật Hành chính
Luật Hành chính là tập hợp các quy định pháp luật chính thức, tạo ra một bức tranh toàn diện về quan hệ xã hội hình thành trong quá trình tổ chức và thực hiện các hoạt động chấp hành và điều hành của Nhà nước. Nó không chỉ điều chỉnh các khía cạnh về hành chính, mà còn can thiệp vào các lĩnh vực chính trị, kinh tế, và văn hóa-xã hội.
Luật Hành chính không chỉ là bộ khung pháp luật cho quản lý hành chính, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và ổn định của xã hội, đồng thời đảm bảo sự hiệu quả trong quản lý và điều hành của Nhà nước.
Luật Tài chính
Luật Tài chính là tập hợp các quy định pháp luật toàn diện, điều chỉnh mọi quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình Nhà nước động viên, phân phối, và sử dụng nguồn vốn tiền tệ. Nhiệm vụ của Luật Tài chính không chỉ là đảm bảo việc thực hiện hiệu quả các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước mà còn đáp ứng linh hoạt các nhu cầu kinh tế đa dạng.
Nó không chỉ là bộ khung quy phạm pháp luật đối với quản lý tài chính, mà còn là công cụ mạnh mẽ để tạo ra sự cân đối và bền vững trong việc quản lý nguồn lực tài chính của quốc gia, hỗ trợ sự phát triển và ổn định toàn diện của xã hội.
Luật Hình sự
Luật Hình sự cũng là ngành nghề cần chú ý khi thắc mắc có bao nhiêu ngành Luật. Luật Hình sự là bản tập hợp chi tiết các quy định pháp luật điều chỉnh các mối liên kết xã hội do các hành vi được coi là tội phạm, đồng thời thiết lập các biện pháp hình phạt tương ứng áp đặt lên những người phạm tội.
Nó không chỉ là một hệ thống quy phạm pháp luật chặt chẽ, mà còn là công cụ quan trọng để duy trì trật tự và an ninh trong xã hội. Luật Hình sự không chỉ định rõ những hành vi bị coi là tội phạm mà còn là cơ sở để xây dựng một hệ thống xử lý tội phạm công bằng và hiệu quả, góp phần giữ vững nền công lý trong cộng đồng.
Luật Tố tụng Hình sự
Luật Tố tụng Hình sự là bộ khung quy phạm pháp luật chi tiết, định rõ những nguyên tắc, thủ tục, và điều kiện liên quan đến quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, và thi hành án trong các vụ án hình sự. Nó không chỉ là tập hợp các quy định pháp luật mà còn là nền tảng để xây dựng quy trình tố tụng công bằng và minh bạch, điều tiết quyền lực và đảm bảo nghĩa vụ của những người tham gia vào quá trình tố tụng hình sự.
Luật này không chỉ hướng dẫn cách thức xử lý các vụ án một cách công bằng mà còn là công cụ mạnh mẽ để bảo vệ quyền lợi và tạo ra sự công bằng trong hệ thống tố tụng. Đây cũng là Luật thường được nhắc đến nhiều khi quan tâm Việt Nam có bao nhiêu ngành Luật.
Luật Dân sự
Luật Dân sự là tập hợp toàn diện các quy định pháp luật, điều chỉnh kỹ lưỡng những mối quan hệ tài sản cũng như những quan hệ nhân thân phi tài sản phát sinh giữa cá nhân hoặc giữa cá nhân và tổ chức trong quá trình họ tham gia vào các hoạt động sinh hoạt, phân phối, và tiêu dùng.
Luật này không chỉ là một bản hướng dẫn về quản lý tài sản mà còn là cơ sở để xây dựng và bảo vệ những quan hệ giữa con người, tạo ra một môi trường pháp lý linh hoạt và công bằng để giải quyết mọi tranh chấp và đảm bảo sự công bằng trong xã hội.
Luật Tố tụng Dân sự
Luật Tố tụng Dân sự bao gồm toàn bộ các quy định pháp luật chi tiết, hướng dẫn cẩn thận về các quan hệ thủ tục phát sinh giữa Tòa án và những người tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết các vụ án dân sự. Nó không chỉ là một bộ khung pháp luật về quy trình tố tụng mà còn là nguồn lực quan trọng, định hình và bảo đảm công bằng, minh bạch, và hiệu quả trong quá trình xử lý mọi tranh chấp pháp lý dân sự.
Luật này không chỉ là hướng dẫn cách thức thực hiện các quy trình tố tụng một cách công bằng mà còn là công cụ để bảo vệ và thúc đẩy quyền lợi của những người tham gia vào quá trình tố tụng dân sự.
Luật Hôn nhân và Gia đình
Luật Hôn nhân và Gia đình là một trong các ngành luật ở Việt Nam điều chỉnh các mối quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản phát sinh từ việc kết hôn và ly hôn giữa nam và nữ. Nó không chỉ quy định rõ quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con cái mà còn bao gồm các điều luật về đỡ đầu và nuôi con nuôi, nhằm mục đích chắc chắn chế độ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ và bình đẳng giữa nam và nữ.
Luật này không chỉ tạo ra một khuôn khổ cho việc xây dựng gia đình hạnh phúc mà còn hỗ trợ trong việc thúc đẩy tiến triển và văn minh của xã hội thông qua việc bảo vệ và định rõ các quyền lợi của những người tham gia vào hệ thống hôn nhân và gia đình.
Luật Lao động
Luật Lao động là bộ tài liệu chi tiết, bao gồm toàn bộ các quy định pháp luật điều chỉnh mối quan hệ lao động phát sinh giữa người sử dụng lao động và người lao động. Nó không chỉ quy định về quan hệ bảo hiểm và bồi thường thiệt hại mà còn định rõ cơ chế giải quyết tranh chấp lao động.
Được xây dựng với mục tiêu bảo vệ quyền lợi của cả người lao động và người sử dụng lao động, Luật Lao động đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một môi trường lao động công bằng, an toàn và tích cực, đồng thời đảm bảo sự cân bằng trong quan hệ lao động và thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội.
Luật Đất đai
Luật Đất đai là bộ tài liệu toàn diện, bao gồm toàn bộ các quy định pháp luật điều chỉnh những mối quan hệ xã hội hình thành trong quá trình quản lý và sử dụng đất đai, cũng như các mối quan hệ phát sinh liên quan đến bảo vệ, quản lý, và khai thác tài nguyên đất đai. Với mục tiêu đảm bảo sự công bằng, bền vững, và hiệu quả trong quản lý nguồn đất.
Luật này không chỉ là hệ thống quy định pháp luật mà còn là bản thiết lập cơ sở để xây dựng một môi trường quản lý đất đai hài hòa và phát triển toàn diện, thúc đẩy sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
Luật Kinh tế
Luật Kinh tế là bộ tài liệu chi tiết, bao gồm toàn bộ các quy định pháp luật định hình mối quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình sản xuất kinh doanh, không chỉ giữa các đơn vị kinh tế với nhau mà còn giữa chúng với các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh tế.
Được xây dựng với mục tiêu khuyến khích sự phát triển bền vững và công bằng, Luật Kinh tế không chỉ là hệ thống quy định pháp luật hỗ trợ sự tương tác giữa các thực thể kinh tế mà còn là cơ sở để tạo ra một môi trường kinh doanh tích cực, đồng thời đảm bảo rằng quản lý kinh tế được thực hiện một cách có hiệu quả và minh bạch.
Luật Quốc tế
Đối với phạm vi quốc tế, Luật có những ngành nào? Luật Quốc tế hội tụ hai khía cạnh quan trọng: Công pháp quốc tế và Tư pháp quốc tế. Đây không chỉ là nền tảng chính xác và toàn diện về quy phạm pháp luật áp dụng trên quy mô quốc tế, mà còn là bộ khung linh hoạt và độc lập, giúp định hình và quản lý mối quan hệ pháp lý giữa các quốc gia và cá nhân trên trường quốc tế.
Lời kết
Bài viết là tổng hợp các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay. Hy vọng rằng thông qua bài viết bạn đã có cái nhìn tổng quát về các ngành luật hiện nay. Các ngành luật không chỉ là những bộ quy định pháp luật mà còn là những cột mốc quan trọng định hình và bảo vệ cơ bản cho một xã hội công bằng, an toàn và phát triển. Mọi thắc mắc nào khác vui lòng liên hệ chúng tôi để nhận giải đáp chi tiết!
Xem thêm
- Ngành Luật: Khái niệm, học gì và cơ hội
- Nên học ngành Luật nào?
- Top 8 lý do nên chọn ngành Luật
- Học ngành Luật có dễ xin việc hay không?
